GPT (GUID Partition Table) ve MBR (Master Boot Record), bilgisayar disklerinin bölümlendirilmesi ve önyükleme işlemlerinde kullanılan iki farklı disk bölümleme şemasıdır. İşlevsel olarak, ikisi de disk bölümlerini tanımlamak, yönetmek ve önyükleme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılır. Ancak aralarında bazı önemli farklar bulunmaktadır:
Boyut Sınırlaması:
- MBR, 2 TB'ı aşan disklerle başa çıkamaz ve 4 ana bölümle sınırlıdır. Bununla birlikte, GPT bu sınırlamalara sahip değildir ve 9.4 zettabyte'a kadar disk boyutunu destekler. Ayrıca, GPT'de 128'e kadar bölüm oluşturulabilir.
Bölüm Tablosu Yedeklemesi:
- MBR yalnızca bir tek disk bölüm tablosu içerirken, GPT'de ana bölüm tablosunun bir yedeği bulunur. Bu, bölüm tablosu hasar gördüğünde veya kaybolduğunda veri kurtarma sürecini kolaylaştırır.
Önyükleme Desteği:
- MBR, BIOS tabanlı sistemlerde ve UEFI üzerinde uyumluluk modunda çalışan sistemlerde yaygın olarak desteklenir. Ancak, GPT genellikle modern UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) tabanlı sistemlerde tercih edilir.
Bölüm Tanımlama Yöntemi:
- MBR, bölümleri tanımlamak için 32 bitlik bölüm başlangıç sektörü ve boyutları kullanır. Bununla birlikte, GPT, benzersiz bir tanımlayıcı (GUID) ve başlangıç ve bitiş sektörlerini belirlemek için 64 bitlik bir adresleme kullanır. Bu, daha güvenilir bölümleme ve daha fazla bölüm desteklemesi sağlar.
Güvenilirlik:
- GPT, bölüm tablosu için CRC (Döngüsel Redundans Kontrolü) kullanır, bu da bölüm tablosundaki hataların tespit edilmesini ve düzeltilmesini sağlar. MBR'de böyle bir mekanizma yoktur, bu yüzden veri bütünlüğü açısından GPT daha güvenilirdir.
Genel olarak, modern sistemlerde GPT, eski MBR yerine tercih edilen bir disk bölümleme şemasıdır. Ancak, bazı durumlarda uyumluluk gereksinimleri nedeniyle MBR hala kullanılmaktadır.